De Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië

HAVO / VWO
Module 6
Opdracht 1 Opdracht 2

Trauma's

Veel mensen kwamen (terug) naar Nederland met trauma’s. Ze moesten alles achterlaten in Nederlands-Indië en in Nederland waren ze niet echt welkom. Wat is een trauma eigenlijk? Bekijk het filmpje.

Er zijn verschillende manieren om trauma’s te verwerken. Vaak is het noodzakelijk de hulp van een psychiater of psycholoog in te roepen. Ook heeft het sommige mensen geholpen hun trauma’s te verwerken door het maken van kunst.

Boudewijn de Groot schrijft liedjes

Boudewijn de Groot is zanger en liedjesschrijver. De Groot werd op 20 mei 1944 geboren in een Japans kamp. Zijn moeder overleed in juni 1945. In 1946 vertrok hij met zijn vader, zusje en broertje naar Nederland. Daar werd nooit meer over de trauma’s uit die tijd gesproken. Dat wordt ook wel het Indische zwijgen genoemd. De Groot heeft daar een liedje over gemaakt: Achter glas.

De tekst van het liedje

Achter glas

Ik zag mijn vader achter glas
In witte tropenkleren
Ik vroeg hem hoe het vroeger was
Toen hij nog vrouwenjager was
Zoals zovele tropenheren
Onder de palmen van Soerabaja
De groene dreven van Bandoeng
De geur van de Djeroek Peroet
Maar hij zweeg
Zoals hij altijd had gezwegen
En hij zweeg voorgoed

Ik zag mijn moeder achter glas
Als kleine witte vlinder
Ik vroeg haar hoe het vroeger was
Toen zij een jonge moeder was
Nog door geen angst gehinderd
Aan het strand van Soerabaja
De koele tuinen van Bandoeng
Het geluid van de Perkoetoet
Maar zij zweeg
Liever had ze niet gezwegen
Maar zij zweeg voorgoed

Ik zie mezelf achter glas
Als oude grijze jongen
Ik weet niet hoe het vroeger was
Toen ik nog pasgeboren was
Mijn leven onbezongen
Onder het bloed van Batavia
De hongersdood van Tjideng
Gebogen in de jappengroet

Waar mijn moeder zweeg
Waar mijn vader zweeg
Omdat zij wel moesten zwijgen
En sindsdien hebben gezwegen

1

Wat bedoelt de schrijver en zanger van dit liedje met achter glas?

2

In het stukje over zijn moeder schrijft Boudewijn: liever had ze niet gezwegen. Wat bedoelt hij hiermee?

5